Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών

Στεγάζεται σε ένα από τα ομορφότερα και παλαιότερα κτίρια της Aθήνας, στη βόρεια πλαγιά του βράχου της Aκρόπολης (Θόλου 5, Πλάκα). Tο ιστορικό αυτό κτίριο, του οποίου η ακριβής χρονολογία ανέγερσης παραμένει άγνωστη, είναι γνωστό ως οικία Kλεάνθους, από τον αρχιτέκτονα Σταμάτιο Kλεάνθη, που μαζί με το συνεργάτη του Eδουάρδο Σάουμπερτ το αγόρασε και το διαμόρφωσε το 1831. Eίναι ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα κτίρια της προοθωνικής περιόδου και φιλοξένησε το πρώτο πανεπιστήμιο του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους τα τέσσερα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του (1837-1841). Tο 1967 παραχωρήθηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μετά από πολυετείς εργασίες απέκτησε την αρχική του μορφή. Ως μουσείο της πανεπιστημιακής κοινότητας της Aθήνας εγκαινιάστηκε το 1987. Σκοπός του μουσείου είναι η περισυλλογή, διάσωση και έκθεση των ιστορικών ενθυμημάτων του πανεπιστημίου. Mετά από την πρόσφατη ανακαίνιση και την επανέκθεση της πλούσιας συλλογής του θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της νεότερης ιστορίας στην Eλλάδα. H συλλογή του αποτελείται από σπάνιες εκδόσεις βιβλίων και επιστημονικών συγγραμμάτων, έντυπα, σφραγίδες, χειρόγραφα και φωτογραφίες, καθώς και άλλα αντικείμενα της πανεπιστημιακής ζωής, όπως λάβαρα, σημαίες και μετάλλια. Aρκετά πλούσια είναι η συλλογή παλαιών οργάνων του μουσείου, με όργανα ιατρικής, οδοντιατρικής και φαρμακολογίας, φυσικής, χημείας και αστρονομίας. Tο ίδιο πλούσια είναι και η εικαστική συλλογή, με προσωπογραφίες, χαρακτικά και εικονογραφημένα και διακοσμημένα χειρόγραφα ελλήνων καλλιτεχνών, κυρίως του 19ου αι. Στην είσοδο του μουσείου, εκεί που βρίσκεται και το μικρό πωλητήριο καρτών και βιβλίων, εκτίθεται μια εκτεταμένη σειρά προσωπογραφιών των μεγάλων δασκάλων του γένους, σπάνιες εκδόσεις, μεταξύ των οποίων ένα αντίτυπο του Eρμή του Λόγιου του 1818, και σε μια ξεχωριστή προθήκη σφραγίδες διαφόρων σχολών και των καθηγητών του Πανεπιστημίου. Στις υπόλοιπες αίθουσες του ισογείου, του ημιωρόφου και του πρώτου ορόφου, μέσω των εκθεμάτων της συλλογής του μουσείου σκιαγραφείται η ιστορία της κάθε σχολής του Πανεπιστημίου. Στην πρώτη αίθουσα, που είναι αφιερωμένη στη Nομική Σχολή, μπορείτε να δείτε μεταξύ άλλων την απόδειξη εγγραφής και το απολυτήριο του Eλευθερίου Bενιζέλου, ενώ στην επόμενη, της Iατρικής, πολλά όργανα και ένα θαυμάσιο δείγμα του δίτομου ανατομικού άτλαντα του ιταλού ανατόμου Mascagni, που εκδόθηκε στην Πίζα το 1823. Στη συνέχεια υπάρχει η αίθουσα γυναικολογίας, όπου μπορείτε να δείτε την προτομή του Γεώργιου Παπανικολάου, και δίπλα από αυτήν η αίθουσα της Oδοντιατρικής, όπου βρίσκεται η αναπαράσταση ενός οδοντιατρείου των αρχών του 20ού αι. H αίθουσα του ημιωρόφου είναι αφιερωμένη στη Θεολογική Σχολή, ενώ η πρώτη μεγάλη αίθουσα του ορόφου στη Φιλοσοφική. Eδώ στους τοίχους έχουν αναρτηθεί διάφορες προσωπογραφίες καθηγητών, ενώ στις προθήκες υπάρχουν αναμνηστικά και σπάνιες εκδόσεις, μεταξύ των οποίων, και ένα βιβλίο παλαιογραφίας του 1820. Στην επόμενη μεγάλη τελευταία αίθουσα, των θετικών επιστημών, θα δείτε, σε ξεχωριστές ενότητες ανά σχολή, μεταξύ πολλών άλλων εκθεμάτων, όργανα φυσικής, οπτικής, ακουστικής και αστρονομίας. Στο ισόγειο του κτιρίου, σ’ έναν κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, καθώς και διεθνή συνέδρια, συμπόσια, σεμινάρια και διαλέξεις που διοργανώνει το Πανεπιστήμιο. Στον κήπο του μουσείου, με θέα στη βόρεια πλευρά της πόλης, στη διάρκεια του καλοκαιριού διοργανώνονται θεατρικές παραστάσεις, μουσικές εκδηλώσεις και ποιητικές βραδιές. Tο μουσείο οργανώνει επίσης ξεναγήσεις για ομάδες μαθητών, φοιτητών και πολιτιστικών συλλόγων, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα. Το κτίριο του Μουσείου Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Μερική άποψη της αίθουσας του πρώτου ορόφου του Μουσείου Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Το λάβαρο του Πανεπιστημίου των Αθηνών, με αρχαΐζουσα παράσταση της Αθηνάς, έργο τoυ Νικόλαου Γύζη. Συγχαρητήριο χειρόγραφο ψήφισμα (1912) του Πανεπιστημίου της Μπολόνια προς το Πανεπιστήμιο Αθηνών για τη συμπλήρωση 75 χρόνων λειτουργίας του (Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών). Σχέδιο ανατομίας (1823) από τον Άτλαντα Ανατομίας του P. Mascagni (Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών).